(KTSG Online) – Trong 100 năm qua, GM (General Motor) là công ty sản xuất ô tô số một nước Mỹ. Được thành lập năm 1912 tại thành phố Detroit, bang Michigan, GM đã phát triển nhanh chóng để trở thành công ty thống lĩnh thị trường ô tô ở Mỹ trong suốt một thế kỷ qua.
Đúng một phần tư thế kỷ sau khi GM ra đời, công ty Toyota được thành lập năm 1937 tại thành phố có cùng tên Toyota ở tỉnh Aichi, Nhật Bản. Hai mươi năm sau khi ra đời, Toyota bước vào thị trường Mỹ. Khi ấy ,chắc cũng chẳng có mấy ai nghĩ rằng sẽ có ngày Toyota sẽ thay GM để trở thành công ty xe hơi có doanh số lớn nhất nước này. Nhưng từng bước một, từng chút một, hãng xe Nhật này cuối cùng đã có thể đoạt ngôi vua của đại gia xe hơi Mỹ trên chính đất nước cờ hoa.
Toyota soán ngôi vương
Theo hãng tin CNN, công ty Toyota sẽ trở thành công ty bán có doanh số bán hàng xe hơi cao nhất ở Mỹ lần đầu tiên khi các báo cáo doanh số quí 4 ở Mỹ được công bố.
Đây cũng là dấu hiệu các công ty sản xuất ô tô ở Mỹ đánh mất ngai vàng ngay tại thị trường trong nước lần đầu tiên.
Năm 2005, Toyota còn đang là công ty ô tô đứng thứ tư ở Mỹ, sau GM, Ford và DaimlerChrysler – nhà sản xuất xe hơi châu Âu sở hữu hãng xe Chrysler, ban đầu là của người Mỹ được bán lại cho công ty Đức Daimler. Ba công ty dẫn đầu chiếm 57% doanh số ô tô ở thị trường Mỹ. Tuy nhiên, trong năm 2021, tổng thị phần của GM, Ford và Stellantis (hiện sở hữu Chrysler) chỉ còn 38% trong chín tháng đầu năm 2021. Nếu tính cả Tesla (hãng xe hơi điện đình đám của tỷ phú Elon Musk), thì con số này cũng chỉ vượt hơn 40% doanh số toàn thị trường.
Hôm thứ hai tuần này, cả GM và Toyota đã gửi báo cáo chính thức kết quả kinh doanh của họ. Doanh số của GM đã đứng sau Toyota trong chín tháng đầu năm 2021 và kết quả ban đầu của quý tư cho thấy họ vẫn thua sút Toyota. Dù doanh số của cả hai công ty cùng sụt giảm mạnh trong quí 4, chuyện Toyota soán ngôi GM là điều không thể tránh khỏi.
Doanh số của GM thấp hơn Toyota một chút vào quí 2-2021. Trong quí 3, GM còn sụt giảm tệ hơn. Công ty Cox Automotive dự đoán doanh số của Toyota giảm 31%, trong khi doanh số của GM giảm 46% trong quí tư.
Năm 2021, vị trí “Vương quyền xe hơi” ở Mỹ thì đã rõ. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn không chắc liệu Toyota có giử được vị trí dẫn đầu này trong các năm tới hay không.
“Tôi cho rằng không nhất thiết là Toyota sẽ giữ vị trí dẫn đầu này. Có thể GM chưa đưa ra được sản phẩm tuyệt hảo nào trong suốt thời gian qua, nhưng họ vẫn có nhiều kênh phân phối và nhiều nhãn hiệu”, Jessica Caldwell, giám đốc phụ trách tầm nhìn công nghệ thuộc công ty Edmunds, cho biết.
GM cũng tuyên bố họ sẽ sớm trở lại vị trí số một.
Về nguyên nhân khiến họ mất vị trí số một trong năm 2021, GM cho rằng thiếu hụt chất bán dẫn cùng nhiều loại nguyên liệu khác đã làm đảo lộn mọi thứ với mức độ chưa từng có trong năm 2021. “Cho dù vậy, số lượng xe bán tải cở lớn và xe bốn cầu của GM đã giúp cũng cố thêm vị trí dẫn đầu của chúng tôi trong phân khúc này. Chuỗi cung ứng sẽ dần được cải thiện trong năm 2022. Khi đó, doanh số của chúng tôi sẽ sớm phục hồi nhờ ra mắt các mẫu xe mới, gồm xe điện và xe bán tải với thiết kế mới”.
Liệu xe điện có trở thành đòn kết liễu Detroit?
Trong vài năm trở lại đây, thành phố Detroit, vốn được xem là thủ phủ của ngành công nghiệp xe hơi Mỹ, đã trở thành một ví dụ điển hình cho sự xuống dốc của ngành này tại nền kinh tế dẫn đầu thế giới.
Từ năm 1950 đến nay, Detroit đã mất 60% dân số. Và như đã nói ở trên, nếu xét tổng số xe bán được trong năm 2021, Toyota đã qua mặt GM để trở thành công ty ô tô số một ngay tại Mỹ.
Tuy nhiên, không chỉ thị phần của các công ty sản xuất ô tô Mỹ đã bị mất vào tay các đối thủ cạnh tranh đến từ Nhật qua nhiều thập kỷ, mối đe doạ đối với thành phố Detroit còn từ việc nhu cầu xe điện đang tăng mạnh.
Trong một bài phân tích của tạp chí Wall Street Journal, Stephen Wilmot cho biết đại dịch đã khiến chuỗi cung ứng toàn nước Mỹ gặp nhiều khó khăn, và tình hình sẽ trở nên tồi tệ hơn khi số người mua xe điện có xu hướng tăng.
Kim loại và các nguyên liệu thô khác dành cho việc sản xuất ô tô đang ngày càng hiếm và đang bị giới hạn bởi nhu cầu dùng tăng vọt.
“Trên bình diện toàn cầu, các dự đoán lạc quan về sử dụng xe điện đang mâu thuẩn với việc gia tăng ít ỏi của nguyên liệu cần thiết cho sản xuất pin. Chỉ những công ty ký được các hợp đồng cung ứng đáng tin cậy mới có được động lực phát triển. Điều này giải thích vì sao các nhà sản xuất ô tô lớn nhất đã chú trọng đến đầu tư sản xuất pin và thỏa thuận với các chủ mõ khai thác nguyên liệu”, Wilmot viết trong bài nghiên cứu của mình.
Theo tờ Bangkok Post, GM công nhận họ thiếu hàng tồn kho. Tổng giám đốc điều hành GM Marry Barra và các nhà quản lý khác đã phải biện hộ cho quyết định tăng mạnh giá xe của họ. Vì thế, GM vẫn có lãi dù doanh số sụt giảm.
Hàng tồn kho của GM đã phục hồi chút ít trong quí cuối của năm 2021, hơn 200.000 xe trong tháng 12-2021. Con số này cao hơn 55% so với ba tháng trước đó, nhưng lại chưa bằng một nửa so với năm 2020.
Với vai trò là công ty sản xuất ô tô lớn, GM có khả năng giải quyết các vấn đề tốt hơn để sớm phục hồi vị trí dẫn đầu trong những năm tới, bài báo trên Bangkok Post cho biết. Vào mùa hè năm ngoài, GM cam kết dành 35 tỉ đô là Mỹ để phát triển các phương tiện giao thông chạy điện trong bốn năm sắp đến.
Tuy nhiên, với các đổi mới mạnh mẽ ở một số quốc gia như Nhật Bản, nhiều vấn đề về chuỗi cung ứng đã trở thành thách thức đáng kể.
“Khi mối quan tâm đến kỹ thuật tăng lên, nguồn cung cấp nguyên liệu thô sẽ là mối nguy cơ cũng như chuyện tăng giá xe hơi sẽ khó tránh khỏi”, bài báo viết.
———————
Nguồn tham khảo: https://edition.cnn.com/2022/01/03/business/toyota-gm-us-auto-sales-leader/index.html
https://www.thestreet.com/lifestyle/cars/will-electric-cars-be-a-knockout-punch-for-detroit
https://www.bangkokpost.com/world/2242399/toyota-overtakes-gm-to-lead-us-auto-sales-for-2021
