Tại bất cứ thời điểm nào thì một chế độ ăn uống lành mạnh là một phần quan trọng của một lối sống lành mạnh, nhưng đặc biệt quan trọng nếu bạn đang mang thai hoặc dự định có thai. Ăn uống lành mạnh trong thời kỳ có thai sẽ giúp bé phát triển và trưởng thành.
Bạn không cần phải có một chế độ ăn uống đặc biệt, nhưng điều quan trọng là ăn nhiều loại thức ăn khác nhau mỗi ngày để có được sự cân bằng dinh dưỡng mà bạn và em bé của bạn cần. Bạn sẽ thấy rằng bạn đói hơn so với bình thường, nhưng bạn không cần phải “ăn cho 2 người” - ngay cả khi bạn đang mang thai đôi hoặc ba. Bạn cần phải có một bữa sáng đầy đủ bởi vì điều này có thể giúp bạn tránh ăn vặt các loại thực phẩm có nhiều chất béo và đường. Ăn uống lành mạnh thường có nghĩa là chỉ cần thay đổi các số liệu của các loại thực phẩm khác nhau mà bạn ăn để chế độ ăn uống của bạn khác nhau hơn là bạn cắt tất cả các mục ưa thích của bạn. Hơn nữa, bạn cần phải cẩn thận với chế độ ăn của bạn nếu bạn mắc bệnh tiểu đường thai kỳ - bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn một cách chi tiết.
Thịt, cá, trứng, ngũ cốc nguyên hạt là những thực phẩm giàu protein giúp tăng cường sức khỏe cho bà mẹ và thai nhi phát triển tốt.
Trái cây và rau quả
Ăn nhiều trái cây và rau quả vì chúng cung cấp các vitamin và khoáng chất cũng như chất xơ giúp tiêu hóa và có thể giúp ngăn ngừa táo bón. Ăn ít nhất 5 loại trái cây và rau mỗi ngày - chúng có thể là tươi, đông lạnh, đóng hộp, sấy khô hoặc nước ép. Hãy nhớ luôn luôn rửa chúng một cách cẩn thận trước khi dùng.
Các loại thực phẩm giàu tinh bột (carbohydrate)
Các loại thực phẩm giàu tinh bột là nguồn năng lượng quan trọng. Chúng bao gồm cơm, bánh mì, khoai tây, ngũ cốc ăn sáng, các loại mì, khoai lang, ngô, kê, yến mạch… Những thực phẩm này nên là một phần chính của mỗi bữa ăn. Chọn các loại bột nguyên hạt thay vì xử lý kỹ hoặc khoai tây còn vỏ khi bạn có thể vì chúng có chứa nhiều chất xơ hơn.
Protein
Bạn cần phải ăn một số loại thực phẩm protein mỗi ngày. Nguồn protein bao gồm: thịt, cá, thịt gia cầm, trứng, đậu, hạt đậu… Chọn thịt nạc, bỏ da gà, vịt và cố gắng không thêm chất béo hoặc dầu khi nấu. Hãy chắc chắn rằng trứng, thịt gia cầm, xúc xích và các thịt khác như thịt cừu, thịt bò và thịt lợn được nấu chín. Cố gắng ăn 2 bữa cá hoặc hơn mỗi tuần, một trong số đó nên là loại cá nhiều dầu như cá hồi, cá mòi hoặc cá thu.
Sữa và chế phẩm từ sữa
Thực phẩm từ sữa như sữa, pho mát, sữa chua rất quan trọng trong thời kỳ mang thai vì chúng có chứa canxi và các chất dinh dưỡng khác mà thai nhi cần. Chọn loại có chất béo thấp nhất có thể, chẳng hạn như bánh tách kem hoặc sữa tách kem, sữa chua ít chất béo với lượng đường thấp và pho mát cứng ít béo. Mục tiêu cho 2-3 phần mỗi ngày.
Các loại thực phẩm nên hạn chế
Chất béo và đường bao gồm: tất cả các chất béo như bơ, dầu, salad, kem, chocolate, khoai tây chiên giòn, bánh quy, bánh ngọt, bánh tráng miệng, đồ uống có ga…Bạn chỉ nên ăn một lượng nhỏ trong những thực phẩm này. Thức ăn ngọt và đồ uống thường chứa lượng calo cao có thể góp phần vào việc tăng cân. Thức ăn ngọt và đồ uống cũng có thể gây sâu răng.
Chất béo có chứa rất nhiều calo, vì vậy, ăn quá nhiều thức ăn béo hoặc ăn chúng quá thường xuyên có thể làm cho bạn tăng cân. Có chất béo bão hoà quá nhiều có thể làm tăng lượng cholesterol trong máu, làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tim mạch. Hãy cố gắng cắt giảm chất béo bão hòa và có một lượng nhỏ thức ăn giàu chất béo không bão hòa thay thế.
Đồ ăn nhẹ lành mạnh
Nếu bạn cảm thấy đói giữa các bữa ăn, cố gắng không ăn đồ ăn nhẹ có nhiều chất béo và/hoặc đường như kẹo, bánh quy, khoai tây chiên giòn hay sôcôla. Thay vào đó, chọn một cái gì đó lành mạnh hơn, chẳng hạn như: bánh mì, uống sữa hoặc trái cây tươi.
BS. Trần Tất Đạt
