Nghiên Cứu Lịch Sử

Tuy nhiên, bà không ngờ rằng, những cơn bão của ĐCS đã “hủy hoại tất cả” giấc mơ điện ảnh, ngay cả cuộc đời của bà cũng không thoát khỏi kết cục đen tối.

1/ Lý Thúy Trinh (1910-1966), người Nam Hối, ngoại ô Thượng Hải, nghệ sĩ piano lừng danh. Năm 1929, Lý Thúy Trinh được nhận vào học chuyên khoa âm nhạc Trường Quốc lập Thượng Hải và thể hiện tài năng hiếm có: Chỉ 1 năm đã hoàn thành chương trình học. Năm 1934, Lý Thúy Trinh xuất ngoại, học tại Học viện Âm nhạc hoàng gia Anh và tốt nghiệp trước thời hạn với thành tích xuất sắc, tháng 9.1936 trở thành hội viên Hiệp hội Âm nhạc hoàng gia Anh. Từ sau năm 1942, nhận lời mời tha thiết của Viện trưởng Học viện Âm nhạc Thượng Hải là Hạ Lục Đinh, Lý Thúy Trinh trở về dạy piano tại Học viện Âm nhạc quốc lập Trùng Khánh, chủ nhiệm khoa Piano Trường Quốc lập Thượng Hải.

Khi Cách mạng Văn hóa nổ ra, Lý Thúy Trinh phải chịu sự sỉ nhục nặng nề. Hồng vệ binh lục soát nhà và tìm thấy bức thư của Phó Lôi – nhà văn, dịch giả nổi tiếng khuyên Lý Thúy Trinh ở lại Thượng Hải để cống hiến cho sự nghiệp âm nhạc – liền lấy đó làm bằng chứng cho tội danh “phản cách mạng”. Đêm 2/9/1966, Phó Lôi và vợ là Chu Mai Phức phải tự sát. Hồng vệ binh ép Lý Thúy Trinh phải bò dưới đất chui qua gầm bàn, dùng mực bôi đen khắp mặt. Với một người coi nhân cách và phẩm giá quan trọng hơn tính mạng, sự sỉ nhục này còn khó chấp nhận hơn cả cái chết.

Ngày 9/9/1966, Lý Thúy Trinh trang điểm lộng lẫy, mặc bộ kỳ bào đẹp nhất, mang giày cao gót trang nhã, ngồi nhìn ra cửa và mở bình gas… Người nghệ sĩ đã chết trong dáng vẻ đẹp nhất và uy nghiêm nhất. Tiếp sau cái chết của Lý Thúy Trinh, tại Học viện Âm nhạc Thượng Hải đã có 4 giáo sư, giảng viên tự sát gồm chủ nhiệm khoa Chỉ huy dàn nhạc Dương Gia Nhân (cùng vợ là Phó giáo sư Trình Trác Như), chủ nhiệm khoa Harmonica Trần Hựu Tân, chủ nhiệm khoa Lý luận âm nhạc dân tộc Thẩm Tri Bạch.

2/ Nghiêm Phụng Anh (1930-1968), tên thật là Nghiêm Hồng Lục, người thôn Hoàng Mai, trấn La Lĩnh, thành phố Đồng Thành (tỉnh An Huy), là nghệ sĩ sân khấu nổi tiếng, người kế thừa và phát triển kịch Hoàng Mai đến đỉnh cao. Từ năm 10 tuổi, Nghiêm Hồng Lục đã luyện tập hát xướng theo điệu Hoàng Mai, sau theo thầy là Nghiêm Vân Cao học diễn kịch, lấy nghệ danh Phụng Anh. Năm 1952, tại hội diễn hí khúc Hoa Đông lần đầu tiên của nước Trung Hoa mới tổ chức tại Thượng Hải, Nghiêm Phụng Anh biểu diễn hai vở kịch Hoàng Mai là Gặp giữa đường và Cỏ đánh lợn đoạt giải xuất sắc. Năm 1954, cô đóng vai Thất Tiên Nữ trong phim Thiên tiên phối nổi danh toàn Trung Quốc. Ngoài ra, cô còn xuất sắc trong các vở để đời như Du xuân, Nữ phò mã, Ngưu Lang Chức Nữ, Chồng vợ xem đèn.

Nghiêm Phụng Anh gia nhập đảng Cộng sản Trung Quốc, trở thành ủy viên Chính trị hiệp thương Trung Quốc khóa 4, ủy viên Liên hiệp Văn học nghệ thuật Trung Quốc khóa 3, viện trưởng danh dự Học viện Kịch Hoàng Mai tỉnh An Huy. Tháng 9/1958, Chủ tịch Mao Trạch Đông về An Khánh thị sát đã mời Nghiêm Phụng Anh biểu diễn kịch Hoàng Mai và hết lời khen ngợi. Nghiêm Phụng Anh từng ba lần tự sát bằng cách nuốt kim loại, treo cổ, uống thuốc ngủ, nguyên nhân đều là do không chịu nổi bị sỉ nhục. Hai lần đầu được cứu kịp thời nhưng lần cuối trong thời Cách mạng Văn hóa thì thê thảm.

Tháng 4/1968, Nghiêm Phụng Anh bị Hồng vệ binh bắt, đấu tố, đánh đập, gán cho 13 tội danh, trong đó nặng nhất là tội phản đảng, làm gián điệp của Quốc dân đảng, “xà nữ” tuyên truyền chủ nghĩa phong kiến – tư sản. Ngày 8/4/1968, khi gần tới sinh nhật lần thứ 38, vì không chịu nổi sự giày vò thể xác và tinh thần, Nghiêm Phụng Anh đã uống một lượng lớn thuốc ngủ để tự tử. Sau khi uống xong, cô khóc lớn, người chồng phát hiện không dám đưa đi bệnh viện mà phải báo với đội trưởng. Lập tức một trận phê đấu mở ra, bắt Nghiêm Phụng Anh phải đứng chịu xỉ vả vì tự tử là tội “chống lại cách mạng văn hóa”.

Đến lúc thuốc phát tác, cô không đứng nổi mới cho đưa đi bệnh viện. Bệnh viện thứ nhất từ chối, bệnh viện thứ hai miễn cưỡng nhận khi cô đã hôn mê nhưng phải chờ họp lãnh đạo mới quyết định. Nhóm lãnh đạo lại chia làm hai phe, đều lo tìm chứng cứ trong sách Mao tuyển để quyết định cứu hay không cứu. Đến lúc Nghiêm Phụng Anh tắt thở thì mới kết thúc họp nhưng lại bắt phải giải phẫu tử thi để xem có gắn máy truyền tin bí mật trong người hay không.

3/ Ngôn Tuệ Châu (1919-1966) người Bắc Kinh, dân tộc Mông Cổ, là nghệ sĩ Kinh kịch và Côn kịch nổi tiếng, con gái nghệ sĩ Ngôn Cúc Bằng, đệ tử của nghệ sĩ Mai Lan Phương và là vợ nghệ sĩ Du Chấn Phi. Ngôn Tuệ Châu nổi tiếng trong các vở Ngọc đường xuân, Du viên kinh mộng, từng làm hiệu phó Trường Nhạc kịch Thượng Hải. Trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa, Ngôn Tuệ Châu bị đấu tố vô cùng thê thảm, bị đánh đập, tổn thương về thể xác lẫn tinh thần. Tối 11/9/1966, Ngôn Tuệ Châu để lại 3 lá thư tuyệt mệnh, sau đó tự vẫn.

4/ Cố Thánh Anh (1937-1967) người Vô Tích, Giang Tô, là nữ nghệ sĩ piano nổi tiếng, năm 1958 tham gia cuộc thi âm nhạc quốc tế Geneva lần thứ 14 và giành được giải thưởng cao nhất dành cho nữ. Năm 1960, tham gia cuộc thi Chopin Piano tại Warsaw lần thứ 6 và được đánh giá rất cao. Cũng trong năm ấy, Cố Thánh Anh được nhận bằng tốt nghiệp Học viện Âm nhạc Trung ương Trung Quốc. Sau đó nhiều năm liền cô được bình bầu là thanh niên ưu tú thành phố Thượng Hải, đoàn viên ưu tú Cục Văn hóa, ngọn cờ hồng 8/3. Năm 1964, Cố Thánh Anh tham gia cuộc thi Piano quốc tế tại Bỉ và lại giành được giải thưởng lớn. Ngày 31/1/1967, do không chịu nổi bị hành hạ, lăng nhục của Hồng vệ binh trong Cách mạng Văn hóa, Cố Thánh Anh cùng mẹ và em trai đã tự sát bằng khí gas. Lúc ấy cô mới 30 tuổi.

5/ Triệu Tuệ Thâm (1914 – 1967), người Nghi Tân ở tỉnh Tứ Xuyên. Cô là diễn viên biểu diễn nghệ thuật nổi tiếng, cô đã từng diễn trong vở “Bát Phụ”, “Lôi Vũ” và nhiều tác phẩm kịch nói, một tác phẩm điện ảnh duy nhất là “Mã lộ thiên sử”, tác phẩm công bố có vở kinh kịch “Tam bất nguyện ý ”, kịch bản điện ảnh “Bất phạ quỷ đích cố sự”, “Tri chu dữ ma tước”, “Như thử bắc bình”, v.v. Trong cuộc CMVH, bởi vì kịch bản phim “Bất phạ quỷ đích cố sự” và thành phần gia đình bất hảo mà cô bị gán thành “Ba phần tử phản động”, liên tiếp bị chỉ trích và tố cáo. Lại vì cô đã từng đóng vai kỹ nữ trong “Mã lộ thiên sử” mà bị giễu cợt và làm nhục bởi phe tạo phản, cô vì thế mà ôm hận tự sát vào ngày 4/12/1967.

6/ Tiểu Bạch Ngọc Sương, sinh năm 1922, tên khai sinh là Lí Tái Văn, biệt danh Phúc Tử, quê gốc ở Sơn Đông. Lên 5 tuổi, bà cùng cha tị nạn từ Thiên Tân đến Bắc Kinh. Cha mẹ không đủ khả năng nuôi dưỡng nên đem bà bán làm con nuôi cho diễn viên bình kịch nổi tiếng Bạch Ngọc Sương. Là truyền nhân của bình kịch Bạch phái – do Bạch Ngọc Sương sáng lập, bà được xem như “Thái Sơn – Bắc Đẩu” trong làng bình kịch Trung Quốc thập niên 1950, 1960. Tại Hội nghị Hiệp thương chính trị toàn quốc Trung Quốc năm 1950, bà được Chủ tịch Trung Quốc Mao Trạch Đông tiếp kiến. Ngày 21/12/1967, Tiểu Bạch Ngọc Sương bị “bè lũ 4 tên” bức hại trong CMVH và bị đánh đập thê thảm. Về sau, bà uống thuốc ngủ tự tử, hưởng thọ 45 tuổi.

7/ Trần Liễn sinh năm 1919, người huyện Từ Hi, Chiết Giang, là con gái của Trần Bố Lôi – trợ lý cao cấp của Tưởng Giới Thạch. Bà gia nhập đảng Cộng sản Trung Quốc năm 1939, từng đảm nhận chức Phó giám đốc Sở giáo dục Bộ lâm nghiệp, Ủy viên chấp hành Hội liên hiệp phụ nữ Trung Quốc. Ngày 19/11/1967, do bị o ép quá mức, bà Trần nhảy từ tầng 11 tự sát. Khi đó bà 48 tuổi.

8/ Trương Cầm Thu sinh năm 1904, tên khác là Trương Ngộ. Bà là nữ tướng nổi tiếng của Hồng quân Trung Quốc. Trong thời kỳ Trường Chinh, Trương Cầm Thu từng làm Chủ nhiệm Cục Chính trị Hồng Tứ Phương Diện Quân, ủy viên Cục Tây Bắc Trung ương Đảng Cộng Sản Trung Quốc. Sau này, bà đảm nhiệm Bí thư tổ đảng kiêm Thứ trưởng Bộ Công nghiệp dệt may. Năm 1968, do bị bức hại tàn khốc nên ngày 22/4, sau khi bị vu khống là “kẻ phản bội”, bà Trương Cầm Thu đã nhảy lầu tự sát!

9/ Dương Tất sinh năm 1922, người Vô Tích, tỉnh Giang Tô. Bà là em vợ tác giả nổi tiếng Trung Quốc Tiền Chung Thư. Sau khi tốt nghiệp Học viện nữ sinh Aurora, bà ở lại đây dạy học. Về sau, bà Dương thuyên chuyển làm Phó giáo sư tại Đại học Phúc Đán, Thượng Hải. Dương Tất chính là người dịch tác phẩm nổi tiếng “Hội chợ phù hoa (Vanity Fair)” sang tiếng Hoa. Năm 1968, trong hoạt động “thanh trừ giai cấp trong đội ngũ”, bà bị bức hại dẫn đến tự sát.

10/ Ngô Tiểu Ngạn, sinh năm 1954, là con gái nuôi của nhà sử học nổi tiếng Ngô Hàm. Năm 1966, Ngô Hàm bị buộc tội phản động. Mẹ Ngô Tiểu Ngạn bị đẩy vào trại cải tạo, hai chân bị liệt. Khi đó, Ngô Tiểu Ngạn mới 12 tuổi một mình chăm sóc người mẹ bệnh tật và em trai. Do mang tiếng là con gái của kẻ phản động, bà phải hứng chịu sự tàn phá tinh thần và cuộc sống dày vò. Năm 1973, Ngô Tiểu Ngạn bị tâm thần phân liệt. Mùa thu năm 1975, bà bị công an Bắc Kinh bắt giữ và bị tra tấn dã man, tinh thần tổn thương nghiêm trọng. Cuối cùng, vì thể xác lẫn tinh thần kiệt quệ và tuyệt vọng, Ngô Tiểu Ngạn tự sát trong bệnh viện tâm thần, ngay trước khi CMVH kết thúc.

11/ Trương Chí Tân sinh thời đã phê phán ông Mao Trạch Đông và kêu oan cho ông Lưu Thiếu Kỳ cùng những người khác. Năm 1969, bà bị bắt vì tội “phản cách mạng hiện hành”. Trong nhà tù, bà đã viết “Tuyên bố của một đảng viên cộng sản” nêu ý kiến về một số vấn đề “liên quan đến vận mệnh của Đảng và đất nước; đề xuất quan điểm là biểu hiện trung thành với đảng, là nghĩa vụ và quyền lợi của các đảng viên bình thường đối với đường lối của Đảng”. Bà đã bị tra tấn tàn bạo nhiều lần trong tù. Trương Chí Tân bị xử bắn năm 1975 khi mới 45 tuổi. Để bà không nói gì được trước khi hành quyết, bà đã bị cắt họng. Tháng 3/1979, tỉnh ủy Liêu Ninh đã minh oan, phục hồi danh dự cho bà.

12/ Mạnh Sảng được mệnh danh là công chúa Khổng Tước của đoàn nghệ thuật trình diễn. Vào Tháng 9/1966, sau buổi biểu diễn tối trở về, đương lúc sờ soạng trong bóng tối để mở đèn bàn, do không cẩn thận đã đụng phải và làm vỡ bức tượng thạch cao Mao Trạch Đông. Cô lập tức đem chôn mảnh vụn, nhưng trong lúc loay hoay làm thì chẳng may bị người ta phát hiện. Đoàn văn nghệ thiết lập một tiểu đội chuyên án để dụng hình bức cung bạo lực đối với cô trong suốt 42 ngày. Cô bị treo lên đánh đập tàn nhẫn, đóng đinh vào bàn chân, làm bỏng thân thể bằng đầu điếu thuốc, bỏ đói, cưỡng hiếp, bắt ăn nước tiểu và phân cho đến khi ngất xỉu. Những kẻ độc ác không có tính người kia muốn cô thừa nhận là “có ôm thù hận giai cấp thấu xương đối với Mao chủ tịch”. Cô không chịu nổi cực hình, cuối cùng đã lấy một miếng gạch lót giường tự đập vào đầu, vỡ sọ mà chết.

13/ Lý Hương Chi, nữ diễn viên xinh đẹp của đoàn ca múa tỉnh Giang Tô, vì viết thư yêu cầu những người đứng đầu trung ương không nên cầm đầu nhóm người đến tìm nữ diễn viên để khiêu vũ, nên cô bị vu khống là “ác độc công kích bộ tư lệnh giai cấp vô sản”, bị cưỡng bức giam giữ hai năm, đánh đập hành hạ, bỏ đói, dày vò bằng tiếng ồn, cuối cùng bị tra tấn tàn nhẫn đến nỗi thần trí trở nên điên loạn. Ngày 2/9/1971, dù chưa trải qua quá trình thẩm vấn xét xử nào, cô đã bị đưa đến đoàn Kinh kịch tỉnh để tham gia đại hội công thẩm, sau đó liền bị bắt trói đến nơi hành hình xử bắn.

14/ Chung Hải Nguyên, cô giáo tiểu học Cán Châu, tỉnh Giang Tây, vì kiên trì cất lên tiếng nói lương tri ủng hộ Lý Cửu Liên, người dám nói lên sự thật bị bắt giam 12 năm. Cô ở trong ngục bị tra tấn đánh đập tàn nhẫn nhưng vẫn kiên trinh không chịu khuất phục, sau cùng từ án giam chuyển thành án tử hình. Trước lúc hành hình, một con em quan chức cấp cao của đảng ủy đang nằm viện khu vực Nam Xương, suy kiệt chức năng thận, cần phải được mau chóng cấy ghép thận, tốt nhất là có thể lấy từ cơ thể người còn sống. Thế là Chung Hải Nguyên trước lúc nhận án tử, đã bị mổ sống cướp thận một cách dã man. Di thể cô bị bệnh viện dã chiến 92 lôi đi, cung cấp cho các bác sĩ làm vật giải phẫu.

15/ Lê Liên, vì viết thư cho người bạn trai đi bộ đội, cô đã chất vấn về cách mạng văn hóa, và bị bạn trai tố cáo, sau đó bị phán tội tử hình. Năm 1970, cô bị xử bắn khi chỉ mới 18 tuổi. Trước khi bị hành hình, trên xe tù cô đã bị mổ sống lấy thận, bốn quân y máu lạnh đè cô xuống vách xe, vén quần áo lên, không có sử dụng bất kỳ thuốc tê nào, mà chỉ dùng một con dao phẫu thuật sắc bén vạch một vết dài nửa thước ở phần hông phải, một trái thận đỏ tươi được lôi ra, vết thương không kịp may lại mà người đã bị áp giải đến nơi hành hình.

16/ Quan Minh Hoa, một trong bốn nữ bác sĩ thuộc binh đoàn kiến thiết sản xuất quân khu Quảng Châu. Năm 1969, vì trên nhật ký có viết “Mặt trời màu hoàng kim vẫn treo trên bầu trời của khu rừng chắn gió, tỏa ra ánh vàng kim chói lọi”, nền liền bị vu khống là nói bóng gió “tư tưởng Mặt trời lặn ở Tây sơn của Mao Trạch Đông”. Cô bị “chụp mũ” phản cách mạng. Sau khi chịu đủ mọi cực hình tra tấn thảm khốc nhưng vẫn kiên cường không nhận tội, năm 1970 Quan Minh Hoa bị phán tội tử hình. Ngày 12/3/1971, án xử bắn được thi hành. Vì để tránh cô hô to khẩu hiệu, những tên cai ngục đã nhét một ống tre vào cổ họng cô.

17/ Hứa Liên Vinh, 23 tuổi, năm 1968 phó bộ trưởng bộ vũ trang huyện là Vương Lập Long vì để bắt những nhân vật điển hình trong đấu tranh giai cấp, đã vu không Hứa Liên Vinh dùng sắc đẹp dụ dỗ cán bộ cách mạng. Cha của cô là Lý Trường Gia dưới sự tra tấn bạo đành phải nhận bừa, bị hình phạt 10 năm. Sau đó, Hứa Liên Vinh đã phải chịu đủ mọi sỉ nhục dày vò, không chịu nổi tra tấn tàn báo đành phải chịu nhận tội oan. Sau khi được trả về nhà, trong đêm một nhà bảy người cùng với ba mẹ anh em viết di thư, lăn dấu vân tay máu rồi treo cổ tự vẫn. Kiểm tra thi thể kết quả là trinh nữ.

18/ Lý Tú Thanh, 20 tuổi, cha cô là Lý Văn Điền trong thời kỳ cách mạng văn hóa Trung Quốc bị chụp mũ thành phản cách mạng. Năm 1968, mẹ cô là Tiết Thục Anh bị Hình Cương, đội trưởng tổ công tác, giải đến hội thường ủy cách mạng đấu tố lăng nhục. Hình Cương nghe nói nhà bà cô con gái nổi tiếng xinh đẹp, nên ngay giữa đêm khuya liền dẫn theo tay chân xông vào nhà Tiết Thục Anh, lột sạch quần áo con gái bà là Lý Tú Thanh, trói trên ghế dài thay phiên nhau cưỡng hiếp. Một tên côn đồ còn dùng thanh sắt nung đỏ làm bỏng những chỗ hiểm yếu trên thân thể cô, khiến cho Lý Tú Thanh tắt thở mà chết, Tiết Thục Anh treo cổ tự vẫn.

19/ Lâm Chiêu là tài nữ xinh đẹp của trường đại học Bắc Kinh. Năm 1957, cô vì dám nói lời thật mà bị “chụp mũ” phái cánh hữu, sau đó bị bắt giam vào nhà ngục ở cầu Đề Giám, Thượng Hải. Quản giáo nhiều lần muốn làm nhục cô, vì để giữ tôn nghiêm cô đành phải may quần và áo ngoài lại với nhau. Quản giáo thẹn quá hóa giận, mỗi ngày đều sai một nhóm nữ côn đồ tiến hành lăng nhục, hành hạ cô trong suốt mấy tiếng đồng hồ. Ngày 29/4/1968, cô bị hành quyết bí mật. Ngày hôm sau, tên đao phủ đã đến tận cửa đòi nhà cô trả 5 đồng tiền đạn phí, mẹ cô sau đó liền phát điên.

20/ Lý Cửu Liên là gười học nghề tại nhà máy luyện kim Cán Châu, Giang Tây. Năm 1969, vì viết thư cho bạn trai chất vấn về cách mạng văn hóa nên đã bị bạn trai bán đứng, chụp mũ tội danh phản cách mạng, và bị bắt vào ngục. Vì không chịu khuất phục nên bị phán tội chết. Ngày 14/12/1977 cô bị xử tử. Trước khi hành hình vì để ngăn cô hô lớn khẩu hiệu, bọn ác ôn mất hết tính người đã lấy một cây tre nhọn đâm xuyên lưỡi và cằm dưới của cô. Sau khi chết, thi thể cô bị quăng bỏ ở vùng ngoại ô.

21/ Tôn Duy Thế, tài nữ của ĐCSTQ, xinh đẹp hoạt bát, cô là con gái nuôi của Chu Ân Lai, du học ở Nga, chuyên ngành hát kịch. Khi về nước, cô được gả cho diễn viên nối tiếng Kim Sơn. Trong cách mạng văn hóa, cô bị Giang Thanh hãm hại, lệnh bắt giữ lại chính do Chu Ân Lai ký tên. Bị nhốt trong nhà giam Tần Thành, cô kiên trì không nhận tội, chịu đủ lăng nhục cho đến chết. Sau khi chết, người ta phát hiện quần áo cô không được chỉnh tề, trên đầu có một cây đinh sắt cắm vào.